De meeste zwangerschappen verlopen zonder problemen. Gelukkig komen veel kinderen gezond ter wereld. Screening tijdens de zwangerschap en net na de geboorte sporen eventuele complicaties, ziekten en aandoeningen vroegtijdig op.
Als jullie willen testen of jullie kindje meer kans heeft op down-, edwards- en patausyndroom kun je kiezen voor de NIPT (niet-invasieve prenatale test).
Daarnaast is er de mogelijkheid om een 13-weken echo en/of een 20-weken echo te laten maken.
Voor alle informatie over prenatale screening en onder andere een keuzehulp kun je terecht op de website over prenatale screening van de rijksoverheid.
Bij de eerste echo krijg je van ons de vraag of je meer informatie wilt over één van deze onderzoeken.
Als je dit wilt krijg je folders mee en plannen we de volgende controle extra tijd in om jullie te informeren, de mogelijkheden met jullie door te nemen en jullie zo nodig te helpen een keuze te maken.
Wel of geen screening?
Het maken van een keuze voor wel of geen prenatale screening kan erg lastig zijn. Het is belangrijk dat je keuze past bij je eigen gevoel en ideeën over je zwangerschap en je levenswijze.
Laat je goed informeren over de prenatale screening door je goed in te lezen en praat er met elkaar en eventueel je omgeving over.
NIPT (Niet Invasieve Prenatale Test)
De NIPT is een bloedtest. Vanaf 10 weken zwangerschap kan deze bloedtest bij de moeder worden afgenomen. Hier zijn geen risico’s aan verbonden. In het bloed van de zwangere zit 10% erfelijk materiaal (DNA) van de placenta (moederkoek). Omdat dit DNA bijna altijd het zelfde is van het kind, kan er onderzocht worden of er aanwijzingen zijn voor het Down-, Edwards- of Patausyndroom. De NIPT biedt geen 100% zekerheid.
Vanaf 1 april 2023 valt de NIPT onder het reguliere programma prenatale screening. Daarom zijn er geen onkosten meer aan verbonden. Of je deelneemt aan de NIPT beslis je als ouders zelf.
Bij de NIPT kun je kiezen voor alleen het onderzoek op het down-, Edwards- of patausyndroom. Maar ook of je op de hoogte wilt worden gesteld van nevenbevindingen. Meer informatie over nevenbevindingen vind je hier.
De NIPT lukt niet altijd. Bij 2 op de 100 vrouwen mislukt de test. Bij vrouwen met overgewicht gebeurt dit vaker. indien de NIPT mislukt, kunt je de test nog een keer kosteloos laten doen. Bij ongeveer twee derde van de zwangeren lukt de test dan alsnog.
Als er bij de NIPT geen aanwijzingen worden gevonden voor afwijkingen vindt er geen vervolgonderzoek plaats. Als er wel aanwijzingen worden gevonden voor een afwijking hoeft dit niet altijd te betekenen dat het kind de afwijking heeft. Je wordt doorverwezen naar het VUmC Amsterdam om de opties voor vervolgonderzoek te bespreken (waaronder een vlokkentest of vruchtwaterpunctie). Deze kunnen meer zekerheid geven.
De bloedafname vindt plaats in een daarvoor geselecteerd laboratorium. Voor het prikken van het bloed maak je een afspraak op www.starlet-dc.nl en kiest voor de locatie Stationsplein. Deze ontvang je na het counselingsgesprek van je verloskundige. De uitslag van de NIPT is er meestal binnen 10 werkdagen en wordt altijd aan jou doorgebeld (ook in het weekend).
Lees meer:
Meer over NIPT
Bloedafname locaties
13 weken echo ( ETSEO)
Vanaf september 2021 is de 13 weken echo beschikbaar. De 13 wekenecho is een medisch onderzoek naar lichamelijke afwijkingen bij het kind en wordt gedaan van 12+3 tot en met 14+3 weken zwangerschap.
Het ETSEO wordt in onze eigen praktijk gedaan door Gemma Molenkamp. De echoscopist kijkt bij een 13 wekenecho onder andere naar de schedel, het hart, de buik, de armen en benen en de wervelkolom. Ook wordt er gekeken naar de placenta en of het vruchtwater normaal is. Het is een medische echo. Er kan nog niet naar het geslacht van de baby worden gekeken.
De baby is bij een termijn van 13 weken kleiner dan bij de 20-weken echo. Om deze reden zijn niet alle afwijkingen al te zien. Maar sommige aandoeningen wel, deze zijn vaak ernstig van aard. Het doel is om deze ernstige afwijkingen vroeg op te sporen. Het ETSEO is geen garantie voor een gezond kind. Niet alle afwijkingen kunnen worden gezien op een echo.
De verloskundige zal je hierover informeren tijdens het spreekuur zodat je kunt kiezen of je deze echo wilt laten doen.
Je kunt kiezen voor de 13 wekenecho als je meedoet aan de wetenschappelijke IMITAS studie. Deze studie onderzoekt wat de voor- en nadelen zijn van de 13 wekenecho.
Lees meer: informatie ETSEO
Structureel Echoscopisch Onderzoek (SEO)
De 20-weken echo wordt ook wel structureel echoscopisch onderzoek (SEO) genoemd. Hoofddoel van het SEO is onderzoek naar de aanwezigheid van een open rug of een open schedel. Bij deze echo wordt gekeken naar de ontwikkeling van de organen van het kind. Hierbij kunnen ook andere lichamelijke afwijkingen worden gezien. Verder wordt gekeken of het kind goed groeit en of er voldoende vruchtwater is.
Het SEO is geen garantie voor een gezond kind. Niet alle afwijkingen kunnen worden gezien op een echo.
Als bij het SEO afwijkingen worden gezien, zijn de gevolgen voor het kind niet altijd duidelijk. Meestal wordt vervolgonderzoek aangeboden. Tijdens een gesprek met de echoscopist, verloskundige of gynaecoloog wordt je uitgebreid voorgelicht over het vervolgonderzoek. Dit vindt plaats in het Noord West Ziekenhuis locatie Alkmaar. Voor vragen of ondersteuning kun je ook bij hen terecht. Bij elk onderzoek bepaal je zelf of je dit wilt.
Het SEO wordt in onze eigen praktijk gedaan door Gemma Molenkamp. Zij heeft zich gespecialiseerd in het maken van deze echo’s. De kosten voor het SEO worden vergoed vanuit de basisverzekering.
Lees meer: informatie SEO
Meer informatie
www.rivm.nl/zwangerschapsscreening
https://www.pns.nl/screening-op-down-edwards-en-patausyndroom/folders
www.pns.nl